İkizlik Psikolojisi

Pazarda, mesela bir Çarşamba Pazarı’nda, pazarcı “ikizler” diye bağırdığında, neyi kastetmiş olur? Çoğumuzun kulakları bu narayı işitmiştir: “İkizlere takke!”. Sütyenden bahseder pazarcı, “ikizler” dediği ise “meme”dir. Argo dilde bu iki kelime neden eşanlamlı gibi kullanılır? Soru hâlâ askıda: Bedende iki tane olan ve simetrik pek çok organ varken, memeyi tarif eden ifade neden “ikizler”?

İkizlerin doğuşu, annenin yetersizlikle karşılaşmasına yol açar. Buna “Meme Yetersizliği” demeyi tercih ediyorum ve bir çalışmamda Aristoteles’in Parts of Animals’ına dayanarak, naked mole rat deneyleriyle de bu görüşümü gerekçelendirmiştim.

Bu çalışmada ikiz kardeşlerin doğumu, ailesindeki konumu ve çevresine dair pek çok konu yer almaktadır. Ayrıca bu derslerde uluslararası literatürde ikizlik çalışmaları, NASA'nın ikizlik çalışmaları, Dorothy Burlingham'ın makaleleri ve Kardeşler - Cinsellik ve Şiddet kitabı çalışılmıştır. Alanında bir ilk olan bu dersler, Türkçeye ilk defa çevrilen kaynaklar eşliğinde yapılmaktadır. Katılanlar bu derslerden aynı zamanda Shakespeare'in eserlerindeki ikizlik örneklerini, Tevrat'taki ikiz kardeş hikayelerini çalışabilecektir.

İhtiyacınız olan kaynaklara ikizlikcalismalari sitesi aracılığıyla ulaşabilirsiniz.

Özet

Çalışma grupları ya da “ders” diyelim, ilk haftasında ikiz çalışmalarına dair Web of Science üzerinden literatür taraması yapıldı. Şempanze ikiz örneklerinin de çalışma içerisinde önemli olacağı konuşuldu. Aynı zamanda Dr. Mengele’nin ikiz deneylerinden ve NASA’nın ikiz çalışmalarının nasıl düşünülmesi gerektiği tartışıldı. Bu örneklerin yanında, arkeolojik çalışmalarla bulunan ilk tek yumurta ikizi mezarı değerlendirildi. Bu haftanın kalan kısmında Juliet Mitchell’in Kardeşler – Cinsellik ve Şiddet kitabının okuması yapıldı.

İkinci hafta da ilk haftanın devamı olarak, Juliet Mitchell’in çalışmaları üzerinden tartışma sürdü. Kardeşler – Cinsellik ve Şiddet kitabının ikinci bölümü tartışıldı.

Üçüncü haftada ilk olarak, “İkizlerin Darüşşafakası” olarak adlandırmayı tercih ettiğim Hampstead War Nursery’nin tarihi konuşuldu. Ardından, “Meme Yetersizliği” kavramı konusunda ve daha genel olarak ikiz çocuklar ve anne ilişkisi odağında tartışma sürdü.

Dördüncü hafta Tevrat’tan kutsal kitaptaki ikiz örnekleri hakkında çalışıldı. Bu dersteki kritik kavramlar “Anne-İkiz” ve “Baba-İkiz” kavramlarıydı. Bu bağlamda çeşitli görsel medya örnekleri de çalışmaya dahildi.

Beşinci yani son oturumda, Dorothy Burlingham’ın “İkizlerin Birbirleriyle İlişkisi” (1949) adlı makalesi odağında tartışıldı. Scott Walker’ın Jesse parçası dinlendikten sonra, W. Shakespeare’in Yanlışlıklar Komedisi örneği ile çalışma grubu sonlandırıldı.

Elbette, bu yazdıklarıma bir özet demek yanlış olur. Daha doğrusu bir “kışkırtma” olarak okumak gerek. Son oturumu açarken söylediğim gibi, bu çalışmaların her biri büyük büyük soru işaretlerini oluşturuyor.